"Kur’ân, mahiyeti hem bir kitab-ı zikir ve iman ve fikir, hem bir kitab-ı şeriat ve hikmet ve irşad gibi, çok kitapları ve ayrı ayrı dersleri tazammun ederek..." Devamıyla izah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
Kur’an hem bir zikir kitabı, hem bir iman kitabı, hem bir fikir ve tefekkür kitabı, hem bir hukuk ve şeriat kitabı, hem bir hikmet ve irşad kitabı olduğu için, her bir ayetinde bunlara işaret eden vecihler ve delaletler vaz' edilip konulmuştur. Hâlbuki bunca birbirinden farklı ve birbirine zıt ilimlere işaret eden bir cümlenin gayet muğlak, keşmekeş ve selasetten uzak olması gerekir. Bu şartlar içinde cümle, belağat ve akıcılığını muhafaza edebiliyorsa, bu cümle mu’cize demektir.
Kur’an bir kitap olmasına mukabil, içinde binlerce kitapları ihtiva eden küllî bir kitaptır. Öyle ki, bazen bir harfinde üç sayfalık mâna vardır. Üstad Hazretlerinin “na’büdü” kelimesindeki "biz"mânasını ifade eden “nun” harfinden üç sayfa mâna çıkarması buna güzel bir misaldir.
Bazen olur ki, Kur’an’ın bir ayetinden ciltlerle kitap yazılır. Tarihte bunun misalleri pek çoktur. Kur’an-ı Kerim altı yüz sayfa olmasına rağmen, hakkında üç yüz bini aşkın tefsirlerin yazılması, onun ne denli geniş ve küllî bir kitap olduğuna kat’î bir delildir.
Kur’an, tevhid ve marifetin bütün kısımlarını ve derinliklerini de insanlığa ders vermiş, milyonlarca arif ve evliyanın yetişmesine vesile olmuştur. Aynı anda çok maksatları aynı mükemmellikte ders vermek ancak mu’cize ile izah edilebilir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
