Onuncu Söz'deki temsilde; "Haydi padişah var; fakat benim cüz'î istifadem ona ne zarar verebilir, hazinesinden ne noksan eder?" ifadesine direkt cevap verilmiyor gibi; izah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

Bu gibi temsillerin her köşesini ve noktasını Üstad Hazretleri bizzat açıklamayıp akla kapı açıyor ve okuyanın tefekkür kuvvesine havale ediyor. Bunun sebebi, okuyan kişinin düşünce ve tefekkürünü geliştirmek ve faal (etkin) okuyucu olmasını temin etmektir. Yani Risale-i Nurlar muhatabının fikir ve düşünce dünyasını tahrik ve etken kılıyor ki, hareketli ve bereketli olsun.

Bazı mutaassıpların iddia ettiği gibi, Risale-i Nurlar düz okunup geçilemez ve vird gibi telakki edilemez. Üstad Hazretleri bu hususa çok yerlerde şöyle işaret ediyor:

"Şu hikâye-i temsiliyede olan hakikatleri eğer fehmettinse, hakikat-i dini ve dünyayı ve insanı ve imanı ona tatbik edebilirsin. Mühimlerini ben söyleyeceğim; incelerini sen kendin istihrac et."(1)

"Eğer şu hikâye-i temsiliyedeki dekaiki fehmettinse, hakikati ona tatbik et. Mühimlerini ben söyleyeceğim; incelerini de sen istihrac et."(2)

"O sersem döndü, dedi: 'Haydi, padişah var. Fakat benim cüz'î istifadem ona ne zarar verebilir? Hazinesinden ne noksan eder? Hem burada hapis mapis yoktur; ceza görünmüyor."(3)

Bu ibareler aslında bütün Onuncu Söz'ün genel sorusu ve bütün Risale de bu sorunun cevabı gibidir. Zira insan şu dünya hayatında başıboş ve gayesiz değildir. Halbuki “Fakat benim cüz'î istifadem ona ne zarar verebilir? Hazinesinden ne noksan eder?” ibaresi ve itirazı, başıboşluğa ve gayesizliğe işaret ediyor. Yani zımni olarak maddeciliğe ve ahireti inkara atıfta bulanan bir soru ve itirazdır. Zaten bu soru ve itirazın akabinde, cevap olarak suretler geliyor.

Dipnotlar:

(1) bk. Sözler, Sekizinci Söz.
(2) bk. Nurun İlk Kapısı, İkinci Ders.
(3) bk. Sözler, Onuncu Söz.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü