Onuncu Hakikat

Onuncu Hakikat'te, "Bâb-ı Hikmet, İnâyet, Rahmet, Adalettir. İsm-i Hakîm, Kerîm, Âdil, Rahîmin cilvesidir." deniyor; biraz açar mısınız? İkinci ve Üçüncü hakikatler da anlatılıyor. Neden burada hepsi beraber tekrar anlatılıyor?
"Mâlikü'l-Mülk-i Zülcelal'in daire-i memleketinde ve âlem-i mülk ve melekûtunda daimî meskenler, ebedî sâkinler, bâki makamlar, mukim mahluklar bulunmayıp..." cümlesinde, âlem-i mülk ve melekutun, ahiretle ve ebedî hayatla ilgisini açar mısınız?
"O Zât-ı Hakîm, insanı, bütün mahlûkat içinde kendine küllî muhatap ve cami bir ayine yapıp..." Burada bütün insanlar mı; yoksa bir grup veya hususî bir zât mı nazara veriliyor?
"Bir hardal kadar ehemmiyeti olmayan dünyevi bekasını gaye yapsın ve bunları âlem-i manaya çekirdekler ve âlem-i âhirete mezra yapmasın..." İzah eder misiniz?
"İnsanın başına ve içindeki havassına saçları adedince vazifeler yükletsin…” cümlesinde, başa yüklenen vazifeler ile içindeki havassa yüklenen vazifeler neler olabilir? Misaller verebilir misiniz?
"Hayr-ı mutlaktan hayır gelir. Cemil-i Mutlaktan güzellik gelir. Hakîm-i Mutlaktan abes bir şey gelmez." İzah eder misiniz?
"Evet, her kim fikren tarihe binip mazi cihetine gitse, şu zaman-ı hazırda gördüğümüz menzil-i dünya, meydan-ı iptilâ, meşher-i eşya gibi, seneler adedince vefat etmiş menziller, meydanlar, meşherler, âlemler görecek..." Devamıyla izah eder misiniz?
Rahmet, inayet, adalet, hikmet, iktisat ve nezafetin ahirete nasıl işaret ettiklerini, somut örneklerle ayrıntılı anlatır mısınız?
"Ziya, hava, su ve toprak gibi, kuvvetli ve şümullü dört anasır-ı esasiye olan; hikmet, adalet, inayet ve merhametin hakikatleri" Maddî unsurların, manevî unsurlarla münasebeti nasıldır?
"Şu nefsimizde ve ekser eşyada her vakit müşahede ettiğimiz inayet..." Buradaki "inayet" ne olabilir?
"Evet, adalet iki şıktır. Biri müsbet, diğeri menfîdir. Müsbet ise, hak sahibine hakkını vermektir. Şu kısım adalet, bu dünyada bedahet derecesinde ihatası vardır." Bu dünyadaki hak sahipleri kimlerdir, izah eder misiniz?
Allah'ın Mukaddir isminin Adil ismiyle ve bu isimlerin matematik ve geometri ile olan alakasını açıklar mısınız?
Adaletin menfi olan kısmına verilen misallerde; “Ad ve Semud kavminden tut, şu zamanın mütemerrid kavimlerine kadar gelen sille-i tedip ve taziyane-i tazib" ibaresi geçiyor. Bu tokatların İlâhî bir ceza olduğu insanlarca neden idrak edilemiyor?
Sofestâîler her şeyi inkar ediyor, haşa Allah'ın sefih bir oyuncu olduğunu mu iddia etmeyecek ya da ahireti reddetmeyecek? Bunların tasavvuruna kolay kolay yanaşamadığı nedir?
"Azametli ihtifalat ve büyük tecelliyat ile ... muvakkat gayeleri mabeyninde hiç münasebet olmadığından" ne demektir?
"Gözleri Esma-i Kudsiyeye dikkat ediyor... Özleri dünya toprağı altında, sünbülleri âlem-i misalde inkişaf ediyor." İzah eder misiniz?
"O harika-i san’at ve manzume-i rahmet olan her bir meyvenin, bir ağacın meyveleri kadar hikmetleri var. Bizlere rızık olması ise, o binler hikmetlerinden bir tek hikmettir ki, vazifesi biter, manasını ifade eder, vefat eder, midemizde defnedilir." İzahı?
"İnsan istidadı nisbetinde burada ekiyor ve ekiliyor, ahirette mahsul alıyor.” cümlesini izah eder misiniz?
"Mucizat-ı kudretin en antikaları, en harikaları, en nazeninleridirler." Antika manasını izah eder misiniz?
"Ehl-i tabiat, ehl-i dalalet, ehl-i felsefenin çiçek, çekirdek ve meyvelerdeki kader ve kudretin yazdığı ince hattı okuyamadıkları..." Halbuki fen bilimcileri, bütün bunları kromozomlara kadar inceleyip, tetkik edip, klonlama dahi yapıyorlar. İzah?
"Temsilde kusur yoktur; şu ahval, taklit ve temsil için teşkil ve tertip edilen ahvale benzer." Ne demektir?
Onuncu Hakikat'in sonunda, “mecma-i ekberde muhasebenin görünmesi ve meşher-i azamda gösterilmesi” tabirleri kullanılıyor. Bu ifadeleri nasıl anlamalıyız?
"Ecel ve kabir insanı beklediği gibi, cennet ve cehennem de insanı bekliyor ve gözlüyor." İzah eder misiniz?

« Önceki Kategori

Sonraki Kategori »