"Üçüncüsü: Birbirinin misli... Gayet muntazam ve muvazeneli ve hatasız bir hey’ette açmak ve fethetmek!.." Burayı izah eder misiniz?
Üçüncüsü: Birbirinin misli ve aynı veya az farklı ve birbirine benzeyen mahsur ve mahdud yumurtalardan ve yumurtacıklardan ve nutfe denilen su katrelerinden o hadsiz hayvanların yüzbinler çeşit tarzlarda ve birer mu'cize-i hikmet mahiyetinde bulunan suretlerini, gayet muntazam ve muvazeneli ve hatasız bir heyette açmak ve fethetmek öyle parlak bir hakikattır ki; hayvanlar adedince senedler, deliller o hakikatı tenvir eder. Şualar - 116 Burada hatasız bir heyette açmak derken ne demek istemiş acaba ?
Değerli Kardeşimiz;
"Üçüncüsü: Birbirinin misli ve aynı veya az farklı ve birbirine benzeyen mahsur ve mahdut yumurtalardan ve yumurtacıklardan ve nutfe denilen su katrelerinden o hadsiz hayvanların yüz binler çeşit tarzlarda ve birer mu’cize-i hikmet mâhiyetinde bulunan suretlerini, gayet muntazam ve muvazeneli ve hatasız bir hey’ette açmak ve fethetmek öyle parlak bir hakikattır ki, hayvanlar adedince senetler, deliller o hakikati tenvir eder."(1)
Canlıların esasını teşkil eden yumurta, tohum, sperm vesaire gibi şeyler, hem sayısızdır hem de şekil olarak birbirlerine çok benziyorlar. Allah sayısız iç içe ve bir arada bulunan, aynı zamanda birbirine çok benzeyen yumurta, tohum, çekirdek ve sperm gibi şeyleri karıştırmadan, unutmadan, ihmal etmeden, mükemmel ve kusursuz bir şekilde idare ve terbiye ediyor.
“Hatasız bir heyette açmak” tabiri çok kalabalık ve karmaşık bir vaziyette olmalarına rağmen hatasız idare edilmeleri mânasına geliyor.
Küçücük çekirdeklerden koca ağaçları çıkaran Cenab-ı Hak, yumurtalardan kuşları, balıkları çıkarmakta, tohumlara bire on, yüz mahsul verdirmektedir.
Bir tane çekirdek Fettah ismiyle açılmakta ve içinden gövde, dallar, yapraklar ve meyveler çıkmakta, bu meyveler de süzülerek içlerinde ağacına göre yüzlerce, binlerce çekirdekler yaratılmakta ve her çekirdeğe yine ağacın bütün programı konulmaktadır.
Fettâh; “Rahmet ve rızık kapılarını açan.” “Zorlukları kolaylaştıran.” “Hidayetiyle kalplere iman ve marifet kapılarını açan” demektir.
Sonsuz denecek kadar çok olan fertlerin bütün planları, nutfelerde, yumurtalarda yahut çekirdeklerde ilâhî ilim ve hikmetle yazılmış. İşte bu noktaların kitap haline gelmesi, bu planlardan yapılar kurulması Fettâh isminin tecellisiyle başlar. Canlılar âlemine bu nazarla bakabilsek ve onları, dünkü planların canlanmış ve büyümüş halleri olarak değerlendirebilsek, Fettâh isminin sonsuz tecellilerini bir derece görür ve hayran oluruz.
İnsan ruhu Fettâh isminin en büyük tecellisine mazhardır. O ruha konulan ene, yani benlik, bir anahtar vazifesi görüyor. Allah, bu anahtarı kullanmasını bilen kullarına nice fennî keşiflerin yolunu açtığı gibi, esmâ-i ilâhiyenin hazinelerini de açıyor.
(1) bk. Şualar, Yedinci Şua.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü