"İntizam vahdeti ve hâkimiyet infiradı iktiza eder." ne demektir, "Vahdet" ile "infirad" farklı mıdır?

Değerli Kardeşimiz;

İntizam vahdeti iktiza eder: İntizam düzen ve sistem anlamına geliyor. Düzen ve sisteme birden fazla el karışırsa, o düzen karışır o sistem bozulur. Vahdet, burada düzenin tek elden tek idareci tarafından sağlanması anlamına geliyor.

Mesela, okul bir düzendir ve bu okulun bir idarecisi bir müdürü olur. İki müdür olsa okulun düzeni bozulur, karmaşa ve kaos başlar.

Şehir bir düzendir, şehrin bir valisi olur. İki vali olsa şehrin düzeni bozulup kaos çıkar.

Aynı durum kâinat için de geçerlidir. Kâinatta muazzam bir sistem ve düzen var. Bu düzenin iki ilahı olmuş olsa kâinatın düzeni ve sistemi bozulur. Kâinatın bir düzen içinde olmasının tek yolu, tek bir ilah tarafından yönetiliyor olması ile açıklanabilir.

Ayrıca buradaki vahdet, tek sistem ve aynı hedefe doğru oluşturulmuş proğram anlamına da gelmektedir.

Hâkimiyet infiradı iktiza eder: Bir yere hâkim olmanın tek yolu, başka ellerin karışmasına müsaade etmemek ile mümkündür.

Mesela, bir padişah "Bu ülkenin tek hakimi tek idarecisi benim." diyorsa, başka insanların hakimiyetine izin verip başka kişileri idaresine ortak etmez. Ortak olmaya yelteneni de imha edip kahreder. Bazı padişahların hakimiyet kurma adına öz kardeşlerini ve çocuklarını idam edip kesmesi bundan dolayıdır.

Herkesin hakimiyet iddiasında olduğu bir yerde, gerçek hakimiyetten söz edilemez. Hakimiyet tek bir idareci tek bir fert ile mümkün olabilir. Birden fazla el karışırsa hakimiyetten söz edilemez.

Allah kâinatın tek hakimi tek sahibidir. Yani -haşa- Allah’tan başka ilahlar kainatta söz sahibi olmuş olsa idiler, Allah’ın kâinat üzerindeki tek hakimiyetinden söz etmemiz mümkün olmazdı. Allah tektir ve birdir, onun eşi ve benzeri yoktur. Tek ve bir olanın hakimiyeti ise mutlaktır, asla istisnası söz konusu değildir.

Vahdet ile infirad arasındaki fark: Vahdet, daha çok sistemin ve idarenin birliği, infirad ise tek idarecinin ve hâkimin iş yapması anlamındadır.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü