"Nev-i beşerin keyfiyeten kısm-ı azamını kanunlarıyla idare eden" ifadesini izah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

"Hem hiç mümkün müdür ki, on üç asrı ışıklandıran ve her saatte yüz milyon lisanlarda kemal-i hürmetle gezen ve milyonlar hafızların kalplerinde kudsiyetiyle yazılan ve nev-i beşerin keyfiyeten kısm-ı azamını kanunlarıyla idare eden ve nefislerini ve ruhlarını ve kalblerini ve akıllarını terbiye ve tezkiye ve tasfiye ve talim eden ve..." (Şualar, On Birinci Şuâ, Dokuzuncu Mesele)

Bu cümlede can alıcı kelime keyfiyettir. Keyfiyet ise insanlar içinde az bulunan kaliteli ve salih insanlar demektir. Malum insanların ekserisi avam; az bir kısmı ise havastır. Bu az olan havas kısmının büyük bir kısmı da salih ve âlimlerden müteşekkildir.

Salih ve âlimlerin hayatını kanunları ile idare ve tedbir eden ise, Kur’an ve sünnettir. Burada ifade edilmek istenen husus, insanların keyfiyetli olan büyük bir kısmının salih ve âlim insanlardan meydana geldiği ve onların hayatında Kur’an ve sünnetin hâkim olduğudur.

Mesela, İmam-ı Gazzalî, İmam-ı A’zam, İmam-ı Rabbanî, Şah-ı Nakşibendî, Abdulkadir Geylanî, Sad-ı Taftazanî ve Bediüzzaman gibi milyonlarca keyfiyetli büyük zatların hayatlarını kanunları ile idare eden Kur’an-ı Azimüşşandır.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü