17-20. âyetin tefsiri
İçerikler
-
"Evet akli şeylerden fazla, temsillerle hayali şeyleri kabule, hayal daha yakındır. Ve keza, akla muhalif olan ve hem gayr-ı meluf bulunan birşeyin me'nus bir şekilde gösterilmesiyle hayal çabuk kabul eder." neden Risalelerde temsil ve hikayeler çok?
-
"Temsilin meâli ise: Evvelen ateş yakmışlardır. Sonra o ateşi muhafaza edememişlerdir. Sonra ateşleri sönmüştür. Sonra zulmet içinde kalmışlardır. Sonra herşey onlara görünmez olmuştur." ifadelerinin, devamıyla izahı nasıldır?
-
"Ayette beyan edildiği şekil üzerine, ateş yakan adamın hali, Ceziretü’l-Arapta sakin Kur’an’ın muhataplarından birinci tabakadaki adamların hallerine tetabuk ediyor..." Devamıyla izah eder misiniz?
-
"Kendi su-i ihtiyarıyla bataklığa giren ve bir daha çıkması mümkün olmayan bir hayvan gibi, o zulmet içinde kalır. Evet, çok şeyler var ki, insan ihtiyarıyla girer, fakat çıkması mümteni olur. İnsan onu bırakır, fakat o insanı bırakmaz." İzahı nasıldır?
-
"Evet, çok şeyler var ki, insan ihtiyarıyla girer, fakat çıkması mümteni olur. İnsan onu bırakır, fakat o insanı bırakmaz." Örnek olarak ne verilebilir? Geçtiği yer ile bağlantılı olarak açıklayabilir misiniz?
-
"Takibi ifade eden "felemma" ´deki "fe" onların yeisten sonra ümit ve reca zamanlarının geldiğine işarettir. "lemma" ise, kıyas-ı istisnai ile anılan, dahil olduğu cümlelerden birinci cümlenin..." ifadelerini açıklar mısınız?
-
"Birinci temsilin hülâsasına göre münafık olan kimse,.." ve "İkinci temsilin hülâsasına göre: Münafık olan adam,.." Bu iki münafık tipini biraz açar mısınız?
-
"Semada büyük bir denizin bulunduğuna edilen zehab, mecaz hakikat zannedildiğinden ileri gelmiştir. Evet cevv-i hava, denizin rengini andırır. Ve küre-i havaiyede münteşir bahr-ı muhitten fazla su vardır. Binaenaleyh cevv-i havayı denize teşbih..." İzah?
-
"Bu güzel ve belağatçe makbul, akıl ve mantığa mutabık mânâ dururken, âyetin zahirine yapışıp..." Buradaki meseleyi izah eder misiniz?
-
"Bulutların bir kısmı hücum, bir kısmı da firar ettikleri zaman, aralarında havasız kalan yerleri doldurmak için emr-i Rabbanî ile tabakat-ı havaiye hareket ve heyecana geldiğinde ra’d sadâsı, yani gök gürültüsü meydana gelir." İzah eder misiniz?
-
''Eşyanın suretlerini alıp getirmek için gözün gönderdiği ziya,.." Burdan anlaşılıyor ki, gözden cisimlere ışık gidiyor ondan sonra göz görüyor. Fakat biyoloji ilmine göre eşyadan göze ışık geliyor, ondan sonra göz görüyor deniliyor. Açıklar mısınız?
-
"Zira, göz kalbin âyinesidir. Kalbin muzmeratı gözde görünür." İzah eder misiniz?
-
"İrade-i İlâhiyenin kâinatın ahvâlinden müteessir olmadığına..." Bu ifade ne demektir?
-
"Götürmek manasını ifade eden "Zehebe"den anlaşılıyor ki, esbap müsebbebat üzere musallat ve müstevli değildir. Yani, esbabın irtifaı zamanında, esbapla bağlı ve kaim olan müsebbebatın adem deryasına düşmesi ihtimali yoktur..." Açıklar mısınız?
-
"Ve keza, zehebe'nin harf-i cer olan "be" ile beraber gelmesinden anlaşılıyor ki, müsebbebat esbaptan ayrıldığı zaman başıboş bırakılmaz, yine bir nizam altına alınır. Çünkü "beraberce götürmek" manasını ifade eder..." Açıklar mısınız?
-
"قَدِيرٌ sigasından anlaşılır ki, kudret, makdurat nisbetinde olmayıp, kudretin daire-i tasarrufu pek geniştir. Hem kudret zâtiyedir, tagayyürü kabul etmez. Hem aynı zamanda kudret lâzimedir, ziyade ve noksan olmaz..." izah eder misiniz?
