29. âyetin tefsiri

"Hayat, cüz’ü küll, cüz’îyi küllî, ferdi nev’, mukayyedi mutlak, bir şahsı bir âlem gibi kılar." cümlesini izah eder misiniz?
"Nasil ki, Zeyd diyebilir ki: "Şems benim lambamdır, dünya benim evimdir." Ömer de diye bilir, aralarında münakaşa olmaz. Yalnız "gareyn"e ait kısım müstesnadır. Yiyecek, içecek ve saire gibi şeylerde münakaşa olur." Açıklar mısınız?
"Kezalik, insanın beş zahirî, beş bâtınî olmak üzere on tane hassası ve duygusu vardır. İnsan, bu duygularıyla ve keza cismiyle, ruhuyla, kalbiyle dünyanın her bir cüz’ünden istifade edebilir; mâni yoktur." izah eder misiniz?
"Bir faideyi takib eden adam, bütün fikrini, hayalini o faideye hasreder ve ondan maada birşeye bakmaz ve herşeye kendi hesabına bakar, kimseyi nazara almaz, hattâ kendisini ille-i gaiye zanneder..." Bu cümleyi devamı ile birlikte açıklar mısınız?
"Şeriatın nakliyatına nazaran, Cenâb-ı Hak bir cevhereyi, bir maddeyi yaratmıştır,.." Burayı "cevher" ile izah eder misiniz?
Sonra bir kısmını kesif kılmıştır ve bu kesif kısımdan, meskûn olmak üzere yedi küre yaratmıştır. Arz, bunlardandır... Bu ifadelerden, Arzımız dışında yaşanabilecek başka arzlar olduğu mu anlaşılıyor?
"İşte arzın, hepsinden evvel tekâsüf ve tasallûb etmekle acele kabuk bağlayarak uzun zamanlardan beri menşe-i hayat olması itibarıyla, hilkat-i teşekkülü, semavattan evveldir..." İzah eder misiniz?
"İşte arzın, hepsinden evvel tekâsüf ve tasallûb etmekle..." ile "Bir milyon seneden ziyade yaşayan ve bir misafirhane-i Rahmâniyede bir lâmba ve soba olan güneşimiz..." ifadesine göre; güneş mi küre-i arz mı önce yaratılmıştır?
"Arzın, hepsinden evvel tekâsüf ve tasallûb etmekle acele kabuk bağlayarak uzun zamanlardan beri menşe-i hayat olması itibarıyla, hilkat-i teşekkülü, semavattan evveldir." semavatın arzdan önce yaratıldığını ifade eden ayetlerle birlikte izahı?
"Bu uzaklık, arzın semavattan evvel halk edildiğine göre zâtîdir, aksi halde rütebî ve tefekkürîdir." cümlesini izah eder misiniz?
"Semavatın hilkati birinci ise de tefekkürce rütbesi ikincidir." Fakat Ayetü’l-Kübra’da en evvel fikrimiz semavata çevriliyor. Nasıl tevfik edilebilir?
"Ecram-ı ulviyeye dikkat edilirse, tabakaları arasında muhalefet görünür. Evet, yeni teşekküle ve in’ikada başlamış milyarlarca yıldızlardan ibaret Kehkeşan ile anılan tabaka-i esîriye, sabit yıldızların tabaka..." Dördüncü mukaddemeyi izah eder misiniz?
Sure-i Bakara, Yirmidokuzuncu ayetin tefsirinde; Yedi semavatın ispatındaki üçüncü ve altıncı mukaddemenin farkını izah eder misiniz?
"كُنْ ile فَيَكُونُ arasındaki irtibat gibidir. Nasıl ki memurun husulü كُنْ emrine bağlıdır; semavatın tesviyesi de اِسْتَوَى'ya bağlıdır." İzah eder misiniz?
"İnsanın eti hürmet ve keramet için, zehir zarar için, lâşe eti necaset için haram olmuşlardır." cümlesini izah eder misiniz?
"Arz'ın içinde henüz keşfedilemiyen anasır ve maddelerden -tekâlif-i hayatın zahmetlerinden müstakbelin insanlarını kurtaracak- bazı gıdaî vesaire maddelerin vücudu mümkün olduğuna delalet eder." madenler anlaşılıyor da, "gıdai maddeleri" açar mısınız?
"﴾ سَبْعَ ﴿ tâbiri, semavat tabakalarının kesretine işarettir ve bu tabakaların teşekkülât-ı arziyenin edvar-ı seb’asıyla sıfât-ı seb’aya münasebettar olduğuna îmadır." cümlesini izah eder misiniz?
“Bu semaların bir kısmı, seyyarat balıklarına denizdir; bir kısmı da sabit yıldızlara mezraadır; bir kısmı da sema çiçekleri hükmünde olan "derârî" yıldızlara bahçe ve bostandır.” Sabit ve derari yıldızlar ne demektir?
"Seyyarat balıklarına denizdir; bir kısmı da sabit yıldızlara mezraadır." Bilim yıldızların sabit olmadığını söylüyor, "sabit yıldızlar" kavramını nasıl anlayabiliriz?
"'Her umumî kâidenin bir istisnâsı vardır.' olan kaide-i külliyeyi tahsis ediyor. Çünkü kendisi bu kaidenin şümulünden hariç kalmıştır." İzah eder misiniz, kendisinden maksat Allah mıdır?

« Önceki Kategori

Sonraki Kategori »