"İyilikle kötülüğün birbirinden tefrik edilemeyecek derecede muhtelit ve karışık olmaları lazımdır..." Akla kapı açmak ile nasıl telif edilebilir?

Değerli Kardeşimiz;

"Evet, madem ki bu âlem, nev-i beşerin imtihan meydanıdır ve müsabaka yeridir. İyilikle kötülüğün birbirinden tefrik edilemeyecek derecede muhtelit ve karışık olmaları lazımdır ki, insanların dereceleri tezahür etsin." (İşaratü'l-İ'caz, Bakara Suresi, 25. Ayetin Tefsiri)

Buradaki “tefrik edilemeyecek derecede muhtelit ve karışık olmaları lazımdır” sözü iradeyi yok edecek, iradeyi tamamen işlevsiz hâle getirecek bir ihtilat ve belirsizlikten söz etmiyor. İyi ile kötü iç içe ve karışık bir vaziyette olacak ki insan kendi hür iradesi ile iyiliği ya da kötülüğü takdir edebilsin.

Şayet Allah iyilik ile kötülüğün arasını imtihan ve iradeyi bozacak şekilde tefrik ve temyiz etmiş olsaydı, o zaman imtihan diye bir şey olmazdı. Herkes iyiliğe yönelip kötülük diye bir şey kalmaz, insanın kabiliyetleri, dereceleri ve nispi değerleri anlaşılmaz hale gelirdi.

“Din bir imtihandır, akla kapı açar, iradeyi elden almaz.” sözü bu inceliği ve bu dengeyi ifade eden bir sözdür. Yani iyilik ile kötülük öyle bir şekilde dizayn edilmiş ki, insan açısından akla kapı açılmış iradesi elden alınmamıştır.

İlacın etken maddelerinin dozajı fazla olursa öldürür, az olursa etkisiz kalır. Dinin imtihan olma özelliği de hassas bir denge ve ölçü ile belirlenmiştir; ne iradeyi elden alıyor ne de akla kapıları kapıyor.

İlave bilgi için tıklayınız:

- "Din bir imtihandır. Teklif-i İlahi bir tecrübedir. Ta ervah-ı âliye ile ervah-ı safile, müsabaka meydanında birbirinden ayrılsın..." ifadesini açar mısınız?

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü