Üçüncü Kelime, Üçüncü Muhal

Tabiat Risalesi, Üçüncü Kelime, Üçüncü Muhal'de verilen iki misali açıklar mısınız?
"Çendan elsiz ve gözsüz ve çekiçsiz bir defter ve fihriste-i Rabbani..." ifadesinde DNA'dan mı bahsediliyor?
"Daire-i mümkinat içinde, kader-i İlâhînin yazar bozar bir levhası hükmünde ve kudret-i İlâhiyenin kavânîn-i icraatına tebeddül ve tagayyür eden bir defteri olabilen ve pek yanlış ve hata olarak tabiat,.." İzah eder misiniz?
Tabiat Risalesi'nde; saraya giren adam saray sahibini bulamayınca, ilim sıfatının yansıması olan defteri, SANİ olarak kabul ediyor. Peki, bu kâinat sarayının sahibini bulamayan tabiiyyunlar neye inanıyorlar, onların defteri nedir?
Üstad, Tabiat Risalesinde vahşi adamın, ordudaki düzeni iple sağladıklarını, ardından Ayasofya'da cemaatin cuma namazında yine maddî iple bağlı olduklarını zanneder, diyor. İzah eder misiniz?
Tabiat Risalesi, Üçüncü Muhal'in ikinci misalinde geçen "manevî ipler" kütle çekim, elektrostatik çekim vb midir?
"Sultan-ı Ezel ve Ebedin hadsiz cünudunun muhteşem bir kışlası olan şu âleme ve o Mâbûd-u Ezelînin muntazam bir mescidi olan şu kâinata, mahz-ı vahşet olan inkârlı fikr-i tabiatı taşıyan bir münkir giriyor." İzah eder misiniz?
"O Sultan-ı Ezelînin hikmetinden gelen nizâmât-ı kâinatın mânevî kanunlarını birer maddî madde tasavvur ederek ve saltanat-ı rububiyetin kavânîn-i itibariyesi..." İzah eder misiniz?
"Kudret-i İlâhiyenin yerine, o ilim ve kelâmdan gelen ve yalnız vücud-u ilmîsi bulunan o kanunları ikame etmek,.." Âdetullah kanunlarının kelam sıfatı ile ilgisi nedir?
"Cilve-i kudret-i Rabbâniye olan kuvveti, bir zîkudret ve müstakil bir kadîr telâkki etmek,.." İle "Tabiat, Allah’ın san’atı ve şeriat-ı fıtriyesidir. Nevâmis ise, onun meseleleridir. Kuvâ dahi, o meselelerin hükümleridir." Cümlelerini izah eder misiniz?
"Tabiat dedikleri şey, olsa olsa ve hakikat-i hariciye sahibi ise, ancak bir san’at olabilir, sâni olamaz." Özellikle "tabiat hakikat-ı hariciye sahibi olsa" ifadesi birlikte izah eder misiniz?
"Kanundur, kudret değildir, kadîr olamaz. Mistardır, masdar olamaz." İzah eder misiniz?
"Her şeyin tabiatı, her şey gibi mahlûktur; çünkü sanatlıdır ve yeni oluyor." İzah eder misiniz?
"Doğrudan doğruya, müsebbebi sebep ile beraber halk ederek, cilve-i esmâsını ve hikmetini göstermek için, bir tertip ve tanzim ile zâhirî bir sebebiyet, bir mukarenet..." İzah eder misiniz?
''Acaba bir saatçi, saatin çarklarını yapsın, sonra saati çarklarla tertip edip tanzim etsin, daha mı kolaydır? Yoksa harika bir makineyi o çarklar içinde yapsın, sonra saatin yapılmasını o makinenin câmid ellerine versin,..'' İzah eder misiniz?
''Haydi, farz-ı muhal olarak, tabiata bir matbaa nazarıyla baktık. Fakat bir matbaaya ait olan tanzim ve basmak, yani, muayyen intizamını kalıba sokmaktan başka,.." İzah eder misiniz?
"Matbaalık ihtimali ve farzı, bütün bütün manasız bir hurafedir." İle "Tabiat misali bir matbaadır, tabi' değil." Cümlelerindeki matbaa misallerinde zıtlık yok mu?
"İşte bu saat ve kitap misalleri gibi, Sâni-i Zülcelâl, Kadîr-i Külli Şey, esbabı halk etmiş, müsebbebâtı da halk ediyor..." cümlesini devamıyla izah eder misiniz?
"Ve o tabiatın vücud-u haricîye mazhar olan veçhini, kudretiyle icad etmiş ve eşyayı o tabiat üzerinde halk etmiş, birbirine mezc etmiş." cümlesini izah eder misiniz?
"Bazı cüz’î esbabın ehemmiyetsiz şeylerde icada müdahaleleri ve bir parça medh ü senâ kazanmaları, saltanat-ı rububiyetine ne zarar verir?" Buradaki "esbaba" örnek verir misiniz?
"Hâkimiyetin şe'ni, müdahaleyi reddetmektir. Hattâ, en ednâ bir hâkim, bir memur, daire-i hâkimiyetinde oğlunun müdahalesini kabul etmiyor." İzah eder misiniz?
"Hâkimiyet-i mutlaka, Rububiyet derecesinde ve âmiriyet-i mutlaka, Ulûhiyet derecesinde ve istiklâliyet-i mutlaka, Ehadiyet derecesinde..." İzah eder misiniz?

« Önceki Kategori

Sonraki Kategori »