Birinci Mebhas
İçerikler
-
Cüz-i ihtiyari hakkında kısa bir bilgi alabilir miyiz?
-
Allah’ın külli iradesi nedir? İnsan iradesiyle mukayeseli olarak anlatır mısınız?
-
Yirmi Altıncı Söz, Birinci Mebhas’ın giriş kısmı; kaderin idrak edilmesinde ve anlaşılmasında temel olduğundan, cümlelerini kısa kısa izah edebilir misiniz?
-
"Kader ve cüz-ü ihtiyarî, İslamiyetin ve imanın nihayet hududunu gösteren, hâlî ve vicdani bir imanın cüzlerindendir. Yoksa ilmî ve nazari değillerdir." İzah eder misiniz?
-
Gurura kapılmamamız için "Haddini bil, yapan sen değilsin." deniliyor. Yaptığımız iyilikler bizden değilse; yapmadığımız iyiliklerden neden mesul oluyoruz? İyilikleri kendimizden bilmeyeceksek, ayet ve hadislerde teşvik edilmesini nasıl anlayabiliriz?
-
"Evet kader, cüz'-i ihtiyari; iman ve İslamiyetin nihayet meratibinde,.." Buradaki "nihayet meratib"i nasıl anlayabiliriz?
-
"İman ve İslâmiyetin nihayet merâtibinde; kader, nefsi gururdan; ve cüz-ü ihtiyarî, adem-i mes’uliyetten kurtarmak içindir ki, mesâil-i imaniyeye girmişler." İzah eder misiniz?
-
"Nihayette teklif ve mesuliyetten kurtulmamak için, cüz-ü ihtiyari önüne çıkıyor..." Buradaki "teklif" ne demektir?
-
"...onlara in'âm olunan mehâsinle iftihar etmek, gururlanmak, cüz-ü ihtiyarîye istinad etmek; bütün bütün sırr-ı kadere ve hikmet-i cüz-ü ihtiyariyeye zıt bir harekete sebebiyet veren ilmî meseleler değildir." cümlesini izah eder misiniz?
-
Mesâil-i imaniyeden olan "kadere iman" mevzusunda; "Kadere inandım!.." derken tam olarak neyi kastetmiş oluruz?
-
"Evet, manen terakki etmeyen avam içinde, kaderin câ-yı istimali var. Fakat, o da maziyat ve mesaibdedir ki, yesin ve hüznün ilacıdır..." Manen terakki eden havaslar, kadere nasıl bakıyor?
-
"Kader meselesi,.. İmana girmiş. Cüz-ü ihtiyarî, seyyiâta merci olmak içindir ki, akideye dâhil olmuş." İzah eder misiniz?
-
Günahların insana ait olmasını açıklayabilir misiniz?
-
"İnsan, seyyiatından tamamen mesuldür. Çünkü seyyiatı isteyen odur." İzah eder misiniz?
-
"İnsan seyyiatından tamamen mesuldür. Çünkü seyyiatı isteyen odur... Fakat hasenatta iftihara hakkı yoktur. Onda onun hakkı pek azdır..." Devamıyla izah eder misiniz?
-
Kader Risalesi'nde, "seyyiattan kişi mesuldür" denilmektedir. Hâlbuki: "Allah dilemedikçe siz bir şey dileyemezsiniz." ayetine göre, bizim tercihimizde Allah'ın izni ve dilemesi vardır? Öyle ise biz ne şekilde ve niçin sorumluyuz?
-
"Hasenatı isteyen, iktiza eden rahmet-i İlahiye ve icad eden kudret-i Rabbâniyedir. Sual ve cevap, dâi ve sebep, ikisi de Haktandır. İnsan yalnız dua ile iman ile şuur ile rıza ile onlara sahip olur." ifadesini açıklar mısınız?
-
"Fakat seyyiâtı isteyen nefs-i insaniyedir: Ya istidat ile..." İstidat ile isteyip günah işlemeyi izah eder misiniz?
-
"Kesb-i şer, şerdir; halk-ı şer, şer değildir." cümlesini izah eder misiniz?
-
"Halk ve icadda bir şerr-i cüz’î ile beraber hayr-ı kesir vardır. Bir şerr-i cüz’î için hayr-ı kesiri terk etmek, şerr-i kesir olur." İzah eder misiniz?
-
Şerrin yaratılması şer değil. Şeytanın cüz-i iradesi var mı, o da vazifeli, öyle ise onların cezalandırılması hükmü nasıl ortaya çıkar?
-
"İnşallah" kelimesini kader yönünden yorumlar mısınız?
-
"Kader-i İlahî, netice ve meyveler itibarıyla şerden ve çirkinlikten münezzehtir. Öyle de illet ve sebep itibarıyla dahi, zulümden ve kubuhtan mukaddestir." İzah eder misiniz?
-
"İşte, şey-i vâhidde iki cihetle kader ve icad-ı İlahinin adaleti ve insan kisbinin zulmü göründüğü gibi, başka şeyleri buna kıyas et…" Devamıyla izah eder misiniz?
-
"Cüz-ü ihtiyarînin icada kabiliyeti yok. Bir emr-i itibarî hükmünde olan kisbden başka, insanın elinde bir şey bulunmuyor..." Bu cümleyi izah eder misiniz?
-
"Çünkü küfür ve isyan ve seyyie, tahriptir, ademdir. Halbuki azim tahribat ve hadsiz ademler, bir tek emr-i itibarîye ve ademîye terettüb edebilir." Devamıyla birlikte ayrıntılı olarak açar mısınız?
-
"Kader ve cüz-i ihtiyariden bahseden adam, ehl-i huzur ve kemal-i iman sahibi ise, kâinatı ve nefsini Cenâb-ı Hakka verir..." Buradaki "ehl-i huzuru" nasıl anlamalıyız?
-
Allah'ı inkâr eden, bütün mevcudatın hakkını çiğniyor. Peki, şuursuz, cansız maddelerde durum nedir?
-
"Nihayette Cenâb-ı Hakka verilecek olan cüz-ü ihtiyari" ne demektir? Cüz'i ihtiyariyi, mesuliyetten muaf olmamak için kullara vermiyor muyduk?
-
Kader hakkında herkes konuşabilir mi?