Tulûât

"Âlem-i İslâm ulemasının ortasındaki müthiş ihtilâfata ne dersin ve reyin nedir?" soru ve cevabını izah eder misiniz? Meşverette alınan karara uymayan mesul olur mu?
"Lakin, burada iki nokta-i mühimme vardır" ile başlayan yeri özetleyip, bu iki noktanın sual ile alakasını kurar mısınız?
"Fasid bir delil ile hak bir netice zihinde ikame edilir. Bâtıl bir vesile ile hak bir gaye, fikirde tesbit edilir." İzah eder misiniz?
"Sebeb-i ihtilaf, hâkim-i zalim olan cerbezedir. Fikr-i tenkit ve bedbinliğe istinat eden cerbeze, daima zalimdir." İzah eder misiniz; cerbeze bedbinliğe nasıl istinat ediyor?
"Hattâ, hayal gözünü kapasa, vehim dahi burnunu tutsa, mağaralarından kaçsalar, akıl onları tevbih etmeye hakkı olmayacaktır." cümlesini izah eder misiniz?
Cerbezenin tarifiyle ve hemen arkasından gelen "cerbezealud aşık ve matem tutan valide" örneklerini bağdaştıramadım, izah eder misiniz?
"Cerbeze bir hâkimdir. Yalnız seyyiat tarafını konuşturmamalı, onun hasmı olan hasenatı da dinlemeli." İzah eder misiniz?
"Ararat Dağı kadar bize zulüm ve tahkir eden ecnebî bir devleti... Sübhan Dağı kadar İslâmiyetin izzet ve şerefine çalışan gürûh-u mücahidîni..." Burada hangi devlet ve topluluklar kastedilmektedir?
"Hem yine cerbeze seyyiesine zaaf-ı akide inzimam etmesiyle, mesail-i diniyede en zayıf tarafını irae ederek dinsizliğe zemin ihzar ediyor..." Devamıyla açıklar mısınız?
"İstanbul’u düşündükçe, iki karış kadar dili uzanmış, sair âzâsı neşvünemâdan mahrum kalmış ihtiyar bir çocuğun timsâli zihnime geliyor." İzah eder misiniz?
"Merkez-i Hilâfet uleması ve Dârü’l-Hikmet ve zâbıta-i ahlâkiye ile fuhuş, işret, kumar gibi kebairi izale değil, tevkif edemediler. Anadolu hükûmetinin bir emriyle, bütün işret, kumar gibi kebairler men edildi." İzahı, Anadolu hükumeti böyle miydi?
"Fetvanın kazadan farkı, mevzuu âmdır; gayr-ı muayyendir, hem mülzim değil." cümlesini izah eder misiniz?
"Avam-ı müslimîni onlar aleyhinde sevk etmekte esbabın en âhiridir." ne demektir, izah eder misiniz?
"Neden bu kadar İ.g.z.’den nefret ediyorsun, musalâhasını da istemiyorsun?" sorusu ve cevabını izah eder misiniz? İ.G.Z nedir?
"Şu alçak siyasettir ki (K.T.T)ni zahiren tel'in ettiği halde, gizlice dehalet ediyor..." cümlesini açıklar mısınız?
“Fakat asıl sebeb, mel'un mimsiz medeniyet, öyle zalimane bir silâh, şu harb-i vahşiyaneye vermiştir ki, o silâhın karşısında dayanmak, onun naziriyle mukabele etmek lâzım gelir.” Bu cümleyi nasıl anlamalı; düşmanın silahı ile silahlanmak, nasıl olur?
"Gaye-i hayalden tenâsi veya nisyan olmakla, ezhan enelere dönüp etrafında gezerler. İşte gaye-i hayal, maksad-ı âli bütün vuzuhuyla meydana atılmıştır." İzah eder misiniz?
"Musibet geldikçe bana bağırıyorlar. Tatlı yendikçe Cündüp çağrılıyor." ifadesindeki “cündüb” kelimesi neden kullanılmıştır, açıklar mısınız?
"Tarik-i gayr-ı meşru ile bir maksadı takip eden, maksudunun zıddıyla ceza görüyor. Wilson, Klemanso, Venizelos gibi..." Buradaki şahıslarla ilgili bilgi vererek izah eder misiniz?
"Bidayet-i inkılâbımızdan beri, sevâb-ı âhiretin vesilesini dinsizcesine şan ve şerefe vasıta yapanlar, müthiş bir rezaletle neticelendi. Muvakkat bir şan ve şereften sonra, elîm bir sukut takip etti." İzah eder misiniz?
"Fıtrat-ı insan bir mezraa hükmündedir ki, secayâ-yı hasene temâyülât-ı şerriye ile beraber, taneler gibi dest-i kaderle içinde ekilmiştir. Bu taneler neşvünemâ bulmak için bir suya muhtaçtır..." Devamıyla izah eder misiniz?
"Fıtraten, çendan hayır ciheti galiptir; fakat sümbüllenmiş, semere vermiş on çekirdek, yüz değil, bin kurumuş çekirdeğe galebe eder." cümlesini izah eder misiniz?
"Taaddüd-ü zevcat, tabiata, akla, hikmete muvafakatıyla beraber, Şeriat bir taneden dörde çıkarmamış, belki sekizden, dokuzdan dörde indirmiştir... Bazı noktada şer olsa da ehven-üş şerdir. Ehven-üş şer ise, bir adalet-i izafiyedir." Örnekle izah?
"Dârü’l-Hikmeti’l-İslâmiye neden hizmet edemedi?" sorusuna "En büyük hizmeti, adem-i hizmetidir. En büyük hareketi, hareketsizliğidir." şeklinde verilen cevabı devamıyla açar mısınız?
"Teşarük, maddiyatta eseri azîmleştirir, fevkalâde yapar. Maneviyat ve efkârda âdileştirir, belki çirkinleştirir." İştirak-i amal-i uhrevi ile “teşarük” arasındaki farkla izah eder misiniz?
"Ehakkın müddet-i taharrisi zamanında, bâtılın vücuduna bir nevi müsamaha var. " Ehakkı ararken, niçin batılın vücüdüna müsamaha var olmaktadır, misallerle izah eder misiniz?
"S-Tenkidi nasıl görüyorsun? Hususan umur-u diniyede... C-Tenkidin sâiki, ya nefretin teşeffisidir veya şefkatin tatminidir." Devamıyla izah eder misiniz?
"Propaganda, sabıkan tezyif ettiğim zâlim cerbezenin veled-i nâmeşruudur. Ona mukabele, o yalancı silâhla olmamalı, belki sıdk ve hak ile olmalı." İzah eder misiniz?
"Şu âleme karşı açılan âlem-i suver ve misalin bir penceresi olan ecsam-ı şeffafeden ayineler, ecsam-ı kesifenin hassasız şeklini alır." İzah eder misiniz?

« Önceki Kategori

Sonraki Kategori »