İkinci Makam, Mukaddime
İçerikler
"Evet, mu’cizât-ı enbiyayı zikretmesiyle, fen ve san’at-ı beşeriyenin nihayet hududunu çiziyor. En ileri gayâtına parmak basıyor. En nihayet hedeflerini tayin ediyor. Beşerin arkasına dest-i teşviki vurup..." mucizeler bilimsel olarak gerçekleşebilir mi?
"Hazret-i Süleyman Aleyhisselâm'ın bir mu'cizesi olarak teshîr-i havayı beyan eden: وَ لِسُلَيْمنَ الرِّيحَ غُدُوُّهَا شَهْرٌ وَرَوَاحُهَا شَهْرٌ âyeti..." Âyetin meali hakkında bilgi alabilir miyiz?
"Hazret-i Süleyman, bir günde havada tayeran ile iki aylık bir mesafeyi kat'etmiştir." Süleyman Aleyhisselâmın bu mu’cizesini, fennin varabileceği nihaî noktayı göstermesi açısından nasıl değerlendirilebilir?
"Hazret-i Süleyman, bir günde havada tayeran ile iki aylık bir mesafeyi kat'etmiştir." Süleyman Aleyhisselâm’ın başka mu’cizeleri var mıdır?
"İşte enbiyaların mânevî kemâlâtını bahsetmekle insanları onlardan istifadeye teşvik ettiği gibi, mu'cizâtlarından bahis dahi; onların nazirelerine yetişmeye ve taklitlerini yapmaya bir teşviki işmam ediyor." izah eder misiniz?
"İşte enbiyaların manevi kemalatını bahsetmekle insanları onlardan istifadeye teşvik ettiği gibi,.." Bizim, Peygamberimize benzeyip de sünnet sevabı aldığımız gibi, her ümmet kendi peygamberine benzemeye mi çalışıyor?..
"Mu´cizât-ı enbiyâyı zikretmesiyle fen ve san´at-ı beşeriyenin nihayet hududunu çiziyor,.. Beşerin arkasına dest-i teşviki vurup, o gâyeye sevk ediyor." bu ifadeyle (Maide, 5/110) ayetini birlikte düşününce, insanlar inorganik maddeden canlı yaratacak mı?
"Ondan daha ileri, nihâyât ve gayât-ı hududunu çizmiştir..." Mûsâ Aleyhisselâmın mu’cizâtına işaret eden âyet, terakkiyatın “gayat-ı hududunu” nasıl çiziyor?
"Peygamberlere mutlak olarak ittibaa emrediyor." ifadesini nasıl anlamalıyız? Zira, asırlar değiştikçe şeriatlar da değişmektedir. Fen ise, daha fazla değişkendir. Bu durumda peygamberlere mutlak mânada ittiba nasıl olacaktır?
"Sanat ve fünûn-u hafîyenin en ileri hududunu çiziyor ve en güzel sûretini gösteriyorlar." "Funûn-u hafiye" ne anlama gelmektedir? Kur’ân bu nevi sanat ve “funûn-u hafiye”nin nihaî hududunu nasıl çizmektedir?
"Süleyman (as)'ın, Belkıs'ın tahtını iki aylık mesafeden getirtmesi,.." ifadesindeki iki aylık mesafe km olarak ne kadardır? Bu mucizenin nihayet hududu çizmesini nasıl anlamalıyız?
"Terakkiyât-ı maddiye suretinde dahi, o enbiyanın herbirisinin eline bazı harikalar verip yine o insanlara birer ustabaşı ve üstad etmiştir." Mucizeler, insanları teşvik ediyorsa, neden geliştikten sonra Kur'an'da bu var deniliyor önceden ifade edilmiyor?
"Zaman-ı mâzi, zaman-ı müstakbel tohumlarının mahzeni ve şuunatının âyinesi olduğu gibi; müstakbel dahi mâzinin tarlası ve ahvâlinin âyinesindir." cümlesini açıklar mısınız?
Hz. İdris terzilerin piridir. O'nun mu'cizatı da terzilik nevinden mi, öyleyse terzilik nasıl mu'cize olur?
Peygamberlerin gönderilme sebebi nedir? Peygamberler, ilim ve teknoloji adına neler getirmiştir?
Sanat harikalarının başlangıçlarının peygamberlerin mu’cizelerine dayandığı ifade ediliyor. Acaba; lisanların, yazının, ateşin ve sâir izahını yapamadığımız inkişafların kaynağı da peygamberlere mi dayanıyor?
Yirminci Söz'de; her bir mucizenin aynı zamanda bilime, ilime yol gösteren en son hududu çizdiği şeklinde yorum yapılıyor. Peki, Peygamberimiz Efendimiz'in parmaklarından su akması mucizesini, bu bağlamda nasıl değerlendirebiliriz?
“Zaman-ı mazi, zaman-ı müstakbel tohumlarının mahzeni ve şuunatının aynası olduğu gibi, müstakbel dahi, mazinin tarlası ve ahvalinin aynasıdır.” cümlesini açıklar mısınız?
"Ey insan! Bir abdim, hevâ-i nefsini terk ettiği için havaya bindirdim. Siz de nefsin tembelliğini bırakıp bazı kavânîn-i âdetimden güzelce istifade etseniz,.." inkişaflara genellikle ecnebilerin vesile olması, Allah indinde bir makbuliyet kazandırır mı?
"Ey insan! Bir abdim, heva-i nefsini terk ettiği için havaya bindirdim..." Burada geçen "heva-i nefsini terk ettiği için" ne demektir? Sad suresinin 32-36. ayetlerinin içeriğinden yola çıkarak, "heva-i nefsin" ne olduğu sonucuna varılabilir mi?
"Hazret-i İsâ Aleyhisselâm'ın mu'cizesine dair: وَاُبْرِئُ اْلاَكْمَهَ وَاْلاَبْرَصَ وَاُحْيِى الْمَوْتَى بِاِذْنِ اللّهِ " Konu ile ilgili âyetin izahını nedir?
"Hazret-i İsâ Aleyhisselâmın nasıl ahlâk-ı ulviyesine ittibâa beşeri sarihan teşvik eder. Öyle de, şu elindeki san’at-ı âliyeye ve tıbb-ı Rabbânîye remzen tergib ediyor." cümlesinde, Hz. İsa'nın hangi ahlakına teşvik vardır?
"Her peygamberin mucizesi terakkiyatı beşeriye için bir işaret; çalış sen de bul, ona yetiş." cümlesine binaen; Peygamberimizin (a.s.m.) parmaklarından su akma mucizesini nasıl yorumlayabiliriz?
"Kur'ân, Hazret-i İsâ Aleyhisselâm'ın nasıl ahlâk-ı ulviyesine ittibâa beşeri sarihan teşvik eder." Kur’ân’ın, beşeri teşvik ettiği İsâ Aleyhisselâm’ın “ulvî ahlâkı” nedir?
"Mâdem bana itimad eden bir abdimin eline öyle bir asâ veriyorum ki: Her istediği yerde âb-ı hayatı onunla çeker." Cenâb-ı Hak, Mûsâ Aleyhisselâm’ın su ile alâkalı mu’cizesini nazara verirken neden onu "itimad eden bir abdim" diye tavsif ediyor?
"Nefsin tembelliğini bırakıp bazı kavânîn-i âdetimden güzelce istifade etseniz, siz de binebilirsiniz." İnsan her şeyi Allah rızası için yapıyorsa, bu cümleyi ve insanın ala-yı illiyyine ulaşmak için ibadet etmesini, cenneti nasıl düşünmeliyiz?
"Ölüme de muvakkat bir hayat rengi vermek mümkündür." cümlesini açıklar mısınız?
"Ölüme de muvakkat bir hayat rengi vermek mümkündür." ifadesine, bir kardeş, bununla kastedilen bitkisel hayatta yaşatılanlar olabilir, dedi. Bir kardeş de beyin ölümü gerçekleşmiş birinin fişini çekmenin caiz olup olmadığını sordu, bilgi verir misiniz?
"Ölüme muvakkat hayat rengi vermek", ne demektir?
"Ölmüş gibi hastalara şifa verilmesi" tabiri, hastaların tamamen ölmediğini hatıra getiriyor. O zaman ölüleri diriltmek nasıl oluyor?
"Siz de evâmir-i tekviniyeme itaat etseniz, o hikmet ve o san'at, size de verilebilir; mürûr-u zamanla yetişir ve yanaşabilirsiniz." ne demektir? Evamiri tekviniyeye itaat ederek nasıl terekkiyat artabilir?
"Ve eline de öyle bir san’at verdim ki, elinde balmumu gibi demiri her şekle çevirir,.." cümlesinin geçtiği yeri kısaca açar mısınız?
"وَاُبْرِئُ اْلاَكْمَهَ وَاْلاَبْرَصَ وَاُحْيِى الْمَوْتَى بِاِذْنِ اللّهِ İşte beşerin tıp cihetindeki şimdiki terakkiyatından çok ilerideki hududunu, şu âyet çiziyor ve ona işaret ediyor ve teşvik yapıyor." İzah eder misiniz?
Allah için dünyayı terk edene, maddî ve manevî dertlerin ilacı nev’inden bir nimet bahşedilmesi, İsâ Aleyhisselâm’a mı mahsustur? Yoksa genel bir kaide olarak düşünülebilir mi?
Dâvud Aleyhisselâma verilen hikmete mazhar olabilmek için "evamir-i teklifiyeye itaat" şartı nazara veriliyor. Bu hususu nasıl anlamalıyız?
Dâvud Aleyhisselâmın "lisanındaki hikmet" ne demektir?
İsâ Aleyhisselâm’a verilen tıpla ilgili mu’cizeye insanları yaklaştırmak için, “hikmet eczahanesi” tabiri tercih edilmiştir. Bu ifadeyi açabilir misiniz?
“Hazret-i Dâvud Aleyhisselâm hakkında: وَاَلَنَّا لَهُ الْحَدِيدَ ٭ وَآتَيْنَاهُ الْحِكْمَةَ وَفَصْلَ الْخِطَابِ Hazret-i Süleyman Aleyhisselâm hakkında: وَاَسَلْنَا لَهُ عَيْنَ الْقِطْرِ âyetleri işaret ediyorlar..." izah eder misiniz?
"Âyette nühas, 'kıtr' ile tâbir edilmiş." Âyette nühasın “kıtır” ile tabir edilmesinin bir hususiyeti var mıdır?
"Demek; taht-ı Belkîs Yemen'de iken, Şam'da aynıyla veyahut sûretiyle hâzır olmuştur, görülmüştür. Elbette taht etrafındaki adamların sûretleri ile beraber sesleri de işitilmiştir." ile ilgili bilimsel açıklama yapabilir misiniz?
"Ey ehl-i saltanat! Adâlet-i tâmme yapmak isterseniz; Süleymanvâri, rûy-i zemini etrafıyla görmeye ve anlamaya çalışınız." Çağımızda adâletle hükmetmeye yardımcı ne gibi imkânlar ve teknolojik gelişmeler ortaya konulmuştur?
"Hazret-i Süleyman Aleyhisselâm taht-ı Belkıs'ı yanına celb etmek için vezirlerinden bir âlim-i ilm-i celp dedi,.." Burada, tahtı getiren şahıs kimdir, insan mı, cin mi?
Belkıs’ın tahtının Şam’da aynen veya sureten hâzır bulunduğu ifade edilmektedir. Acaba mu’cize olan veya kastedilen bunlardan hangisidir?
Neml Sûresi 39 ve 40. Âyetinin meali ile, Belkıs kavmi ve taht-ı Belkıs hakkında bilgi verir misiniz?
Süleyman Aleyhisselâm’ın "lisan-ı ismet"le istemesine karşılık, insanların da "lisan-ı istidat"la taleplerinden söz edilmektedir. Bunları mukayeseli bir şekilde açabilir misiniz?
"Herbir insana, fıtraten, zemine bir hâlife olmak kabiliyetini vermişim. Elbette o kabiliyete göre rûy-i zemini görecek ve bakacak, anlayacak istidâdını dahi vermesini,.." izah eder misiniz?
"Maddeten erişemezse de ehl-i velâyet misillü, mânen erişebilir." Bu özelliklere, maddeten olmasa da manen erişebilmesi ne demektir?
"Vazife-i ubûdiyetinizi unutmamak şartıyla öyle çalışınız ki, rûy-i zemini, her tarafı herbirinize görülen ve her köşesindeki sesleri size işittiren bir bahçeye çeviriniz..." ayetle birlikte devamıyla izah eder misiniz?
"Yerin, insandan sonra zîşuur olarak en mühim sekenesi olan cin, insana hizmetkâr olabilir." Hz. Ali ifrit istedikten sonra verilmiş mi? Şerir olan cin, nasıl korumak için hizmet eder?
Süleyman Aleyhsisselâm’a cinlerin ve şeytanların musâhhar edilmesi gibi; Allah’ın “emirlerine musâhhar” olunduğunda o kullara da bu imkânın verileceği ifade ediliyor. Bunu nasıl anlamalıyız?
