Nokta
İçerikler
-
"Bir bahçeye girsem iyisini intihab ederim. Koparmasından zahmet çeksem hoşlanırım. Çürüğünü, yetişmemişini görsem "Huz ma safa"(safa vereni al) derim. Muhataplarımı da öyle arzu ederim." İfade-i meramı izah eder misiniz?
-
"Bilirim ki, kâh minare başında, kâh kuyu dibinde konuşuyorum. Neyleyeyim, zuhurat öyle. Şuâat ve şu kitapta mütekellim, âciz kalbimdir." Bu cümleleri devamıyla izah eder misiniz?
-
"Müstemi, müteharri-i hakikat bir Japondur." ifadesini izah eder misiniz?
-
"اَللهُ لاٰۤ اِلٰهَ اِلاَّ هُوَ الْحَىُّ الْقَيُّومُ maksudumuzdur, matlubumuzdur. Gayr-ı mütenahi berâhininden dört burhan-ı küllîyi îrad ediyoruz." İzah eder misiniz?
-
"Âlem-i gayb ve şehadetin nokta-i iltisakı ve berzahı ve iki âlemden birbirine gelen seyyârâtın mültekası, vicdan denilen fıtrat-ı zîşuurdur…" cümlesini açar mısınız?
-
"Risalet ve İslâmiyetle mücehhez olan hakikat-ı Muhammediyedir ki, risalet noktasında en muazzam icmâ ve en vâsi tevatür sırrını ihtiva eden mecmû-u enbiyânın şehadetini tazammun eder..." Birinci burhanı özetler misiniz?
-
"Kâinat kitabıdır. Evet, şu kitabın bütün hurufu ve bütün noktaları, efrâden ve terekküben Zât-ı Zülcelâlin vücud ve vahdetini,.." İkinci burhanı özetler misiniz?
-
"Avâlim-i gaybiyenin enmuzeci olan lâtife-i Rabbâniye"yi izah eder misiniz?
-
"Demek, Allah'a giden yolların sayısı mahlukatın nefesleri adedince, hakikattır, mübalağa değil." İzah eder misiniz? Üstad burada niçin, "belki nakıstır" demiş?
-
"Neden aklıyla herkes göremiyor? Kemâl-i zuhurundan ve zıddın ademinden..." Soru ve cevabını izah eder misiniz?
-
Bediüzzaman, Cenab-ı Allah için, zıddın ademiyetinden dolayı görünmüyor, diyor. Ne demektir? Güzel bir bina güzel bir fiile, güzel fiil, güzel unvana, güzel unvan ise güzel bir sıfata delalet eder. Buradaki güzel sıfat nedir?
-
"Sahife-i âlemin eb’âd-ı vâsiasında Nakkaş-ı Ezelînin yazdığı silsile-i hâdisâtın satırlarına hikmet nazarıyla bak ve fikr-i hakikatle sarıl..." İzah eder misiniz?
-
"Bu kitabın öyle bir muzâaf iştibak-ı tesânüd-ü nazmı vardır ki, bir noktayı yerinde icad etmek için, bütün kâinatı icad edecek bir kudret-i gayr-ı mütenahi lâzımdır." cümlesini izah eder misiniz?
-
"Eğer insafla dikkat etsen, şu küçücük hayvanın ve huveynatın sureti altında olan makine-i dakika-i bedîa-i İlâhiyenin şuursuz, kör, mecrâ ve mahrekleri tahdid olunmayan,.." İzahı; mecrâ ve mahrekleri tahdid olunmayan ifadesi ile ne kastediliyor?
-
"Makine-i dakika-i bedia-i ilahinin şuursuz, kör, mecra ve mahrekleri tahdidt olunmayanve imkanatında evleviyet olmayan esbab..." cümlesinde geçen, " imkanatındaki evleviyet" ne demektir?
-
"Ezeliyet-i madde ve harekât-ı zerrattan teşekkül-ü envâ gibi umur-u bâtılaya neden ihtimal veriliyor?" soru ve cevabı izah eder misiniz?
-
"İnsan fıtraten mükerrem olduğundan hakkı arıyor. Bazen batıl eline gelir, hak zannederek koynunda saklar. Hakikatı kazarken, ihtiyarsız dalalet başına düşer, hakikat zannederek kafasına giydiriyor." İzah eder misiniz?
-
"Nedir şu tabiat, kavanin, kuva ki, onlar ile kendilerini aldatıyorlar?" Bu soru ve cevabını izah eder misiniz?
-
"Tabiat denilen ikinci şeriat dahi, mecmu-u kavanin-i itibariyeden ibarettir. Sıfat-ı kudretin hâssası olan tesir ve icada mâlik değillerdir." İzah eder misiniz?
-
"Her şey her şeyle bağlıdır. Bir şey her şeysiz yapılmaz. Bir şeyi halk eden, her şeyi halk etmiştir. Öyleyse, bir şeyi yapan Vâhid, Ehad, Ferd, Samed olmak zarurîdir." ifadesini açıklar mısınız?
-
"Nazm ve nizam-ı tâmme neyle sabittir?" sorusunu ve cevabını özetler misiniz?
-
"Kur'ân-ı Azîmüşşandır. Şu burhan-ı nâtıkın sinesine kulağını yapıştırsan işiteceksin,.." ifadesini devamıyla izah eder misiniz?
-
"Mârifet-i Sâni denilen kemâlât arşına uzanan miracların usulü dörttür." Devamıyla izah eder misiniz?
-
"Hem o arşa çıkmak için dört vesile vardır: İlham, tâlim, tasfiye, nazar-ı fikrî." cümlesini izah eder misiniz?
-
"Menâfi-i eşyayı tâdât eden bütün âyat-ı Kur’âniye bu delili nesc ve şu burhanı tanzim..." İnayet ve gaye delilini özetler misiniz?
-
"Mahlûkatın her nevine, her ferdine ve o nev’e ve o ferde mürettep olan âsâr-ı mahsusasını müntiç ve istidad-ı kemâline münasip bir vücudun verilmesidir..." Bu paragrafı izah eder misiniz?
-
"Hiçbir nevi müteselsil-i ezelî değildir. İmkân bırakmaz. İnkılâb-ı hakikat olmaz. Mutavassıt nev'in silsilesi devam etmez. Tahavvül-ü esnaf inkılâb-ı hakaikin gayrısıdır." İzah eder misiniz?
-
"Madde dedikleri şey, suret-i mütegayyire, hem harekat-ı mütehavvile-i hadiseden tecerrüd etmediğinden hudûsu muhakkaktır." cümlesini devamıyla izah eder misiniz?
-
"Kuvvet ve suretler, a'raziyetleri cihetiyle... " cümlesindeki, "kuvvet ve suret" ifadelerini izah eder misiniz?
-
"Envâının fasîleleri ve umum a’râzının havâss-ı mümeyyizeleri bizzarure adem-i sırftan muhteradırlar. " cümlesini açıklar mısınız?
-
"Feyâ acaba! Vâcibü’l-Vücudun lâzime-i zaruriye-i beyyinesi olan ezeliyeti zihinlerine sığıştıramayan, nasıl oluyor da her bir cihetten ezeliyete münâfi olan maddenin ezeliyetini zihinlerine sığıştırabilirler?" Devamıyla izah eder misiniz?
-
"Hatta hayat ve ruh ve nur ve vücut, iki vecihleri şeffaf ve güzel olduğundan, mülken ve melekûten vasıtasız dest-i kudretten çıkıyorlar." Nasıl oluyor veya nasıl anlamak lazım?
-
"Vicdan-ı beşer denilen fıtrat-ı zîşuurdur. Şu bürhanda dört nükteyi nazar-ı dikkate al." Buradaki dört nüktenin vicdanla münasebetini izah eder misiniz?
-
"Birincisi: Fıtrat yalan söylemez. Meselâ, Bir çekirdekteki meyelân-ı nümüvv der ki: 'Sümbülleneceğim, meyve vereceğim.' Doğru söyler..." Devamıyla izah eder misiniz?
-
"İkincisi: Beşerin havâssü’l-hams-ı zâhire ve bâtınadan başka, âlem-i gayba karşı açılan pek çok pencereleri var. Gayr-ı meş’ur pek çok hisleri var... Sâika vardır... Şâika var. O şevk ve sevk yalan söylemez. Yanlış gidemez." İzah?
-
"Üçüncüsü: Mevhum bir şey hakikat-i hariciyeye mebde olamaz. Fıtrat ve vicdanda nokta-i istinad ile nokta-i istimdad, iki hakikat-ı zaruriyedir. Hilkatin safveti ve en mükerremi olan ruh-u beşer,.." Devamıyla izah eder misiniz?
-
"Dördüncüsü: Akıl tâtil-i eşgal etse de nazarını ihmal etse, vicdan Sânii unutamaz. Kendi nefsini inkâr etse de onu görür. Onu düşünür. Ona müteveccihtir. Hads -ki, şimşek gibi sür’at-i intikaldir- daima onu tahrik eder..." İzah eder misiniz?
-
"Göreceksin ki, kalb bedenin aktarına neşr-i hayat ettiği gibi, kalbdeki ukde-i hayatiye olan marifet-i Sanidir ki, istidadat-ı gayr-ı mahdude-i insaniyeyle mütenasip olan amal ve müyül-ü müteşaibeye neşr-i hayat eder." İzahı nasıldır?
-
"Şu nokta-i istimdat ve nokta-i istinad ile bu derece nizam-ı âlemde hükümfermâlık, hakikat-i nefsü’l-emriyenin hassa-i münhasırası olduğu için, her vicdanda iki pencere olan şu iki noktadan Sâni-i Zülcelâl mârifetini kalb-i beşere daima tecellî..." İzah?
-
"Nevâkis mahiyet-i maddiyatın istidatsızlığından neş’et eder." cümlesini izah eder misiniz, sonuçta bunları Rabbimiz kabiliyetsiz olarak yaratıyor?
-
"Hem kâinatın mâhiyât-i mümkinesinden neş’et eden evsaf ve levâzımatından mukaddestir." İzah eder misiniz?
-
"Vahdetü’l-vücudu nasıl görüyorsun?" sorusunun cevabını izah eder misiniz?
-
"Tevhidde istiğraktır. Ve nazara sığmayan bir tevhid-i zevkîdir…" ifadesini açıklar mısınız, vahdetü’l-vücut hakkında bilgi verir misiniz?
-
"Daire-i esbabı yırtıp çıkmayan ve tesirinden kurtulmayan bir ruh, vahdetü’l-vücuddan dem vursa, haddini tecavüz eder." cümlesini izah eder misiniz?
-
"Evet, delil içinde neticeyi görmek, âlemde Sânii müşahede etmek, tarîk-i istiğrakkârâne cihetiyle cedâvil-i ekvanda cereyan-ı tecelliyat-ı İlâhiyeyi ve melekûtiyet-i eşyada sereyan-ı füyuzatı ve merâyâ-yı mevcudatta tecellî-i esmâ ve sıfâtı,.." İzah?
-
"Ehl-i fikir, o hakaik-i zevkiyeyi nazarın mekayisine sıkıştırdığından, çok evham-ı bâtılaya menşe oldu. Maddeperver hükemâ ve zaîfü’l-itikad ehl-i nazarın vahdetü’l-vücudu ile evliyanın vahdetü’l-vücudu, tamamen birbirinin zıddıdır..." Devamıyla izahı?
-
"Muhakkikîn-i sofiyenin vahdet-i vücudu, vahdetü'ş-şuhudu tazammun eder. İkincilerin, vahdetü'l-mevcudu tazammun eder." Bu cümleleri açıklar mısınız?
-
"Küre-i Arz rengârenk muhtelif ve küçük küçük cam parçalarından farz olunursa, her biri başka hâsiyetle levnine ve cirmine ve şekline nisbet ile şemsden bir feyiz alacaktır." İzah eder misiniz?
-
"Evliyaya tuzak olan hayaller, ilahî bahçelerin ay yüzlü güzellerinin akisleridir." cümlesini yorumlar mısınız?
-
"Fakat ehl-i vahdetü'ş-şuhudun meşrebi fark ve sahvdır. Ehl-i vahdetü'l-vücudun meşrebi mahv ve sekirdir. Sâfi meşrep ise, meşreb-i ehl-i fark ve sahvdır." ifadesini açıklar mısınız?
-
"İnsan, kendi hakikatini dahi idrak etmekten âciz iken, her şeyden önce var olan ve her şeyi ceberutiyet-i mutlaka ile hükmü altında tutan Zâtı nasıl idrak edebilir?" cümlesini izah eder misiniz?
